Przejdź do głównej treści

Jerzy Perzanowski

Urodził się 23 kwietnia 1943 roku w Aix-Les-Bains, zmarł 17 maja 2009 roku w Bydgoszczy. Jeden z najwybitniejszych polskich filozofów i logików, zaangażowany również w rozwój polskiej kognitywistyki.

Studia filozoficzne, które odbył pod kierunkiem prof. Romana Ingardena i prof. Izydory Dąmbskiej zakończył pracą magisterską pt. „Filozoficzne uwagi o pojęciu zbioru". Promotorem tej pracy był prof. Kazimierz Pasenkiewicz. Ukończył również matematykę, gdzie spotkał takie autorytety jak prof. Stanisław Gołąb, prof. Mirosław Krzyżański, prof. Stanisław Łojasiewicz, prof. Zdzisław Opial, czy prof. Jacek Szarski. Studia te zakończył pracą magisterką pt. „Elementarny dowód twierdzenia Brouwera o rozcinaniu", napisaną pod kierunkiem prof. Andrzeja Lasoty.

Tytuł doktora nauk humanistycznych w zakresie filozofii Perzanowski otrzymał w roku 1973, po obronie pracy pt. „The Deduction Theorems for the Modal Propositional Calculi Formalizad After the Manner of Lemmon", napisanej pod kierunkiem prof. Kazimierza Pasenkiewicza, zaś tytuł doktora habilitowanego zdobył na podstawie rozprawy pt. „Logiki modalne a filozofia". W dniu 7 czerwca 1995 roku wręczono mu nominację na tytuł profesora.

Perzanowski był twórcą wielu idei. Mowa tu choćby o psychoontologii, protofizyce, czy ontologice. Ontologii Profesor Perzanowski poświęcił gros swych prac. Idąc tropem Platona, św. Anzelma, Kartezjusza, Leibniza, Kanta, Fregego, Wittgensteina, Russella i Ingardena, w serii prac z ostatniego ćwierćwiecza rozwinął ontologię kombinacyjną wraz z ogólną teorią modalności oraz ze sprzężoną semantyką kombinacyjną dla nich. W ontologii porządkowej wprowadził i zbadał ontologię lokacyjną. Z teologiki na szczególną uwagę zasługuje zaś dowód Perzanowskiego twierdzenia Augustyna–Anzelma–Leibniza, że byt najdoskonalszy jest, wraz z pochodną teorii melioracji ontologicznej. Należy też wspomnieć o pracach z zakresu logiki modalnej, w szczególności o jego ogólnym twierdzeniu o dedukcji oraz o topografii logik modalnych. A także o fundamentalnych pracach z logiki parakonsystentnej oraz logik Prawdy i Fałszu.

Prof. Perzanowski był przede wszystkim człowiekiem Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prócz Krakowa szefował również (w latach 1992-2004) Katedrze Logiki na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, a potem (w latach 2006-2009) Katedrze Logiki w Wyższej Szkole Filozoficzno-Pedagogicznej „Ignatianum" w Krakowie. Wykładał czasowo również na Uniwersytecie Humanistyczno-Przyrodniczym Jana Kochanowskiego w Kielcach oraz na Uniwersytecie Rzeszowskim.

Jako wybitny naukowiec, był znany i szanowany również za granicą. Wykładał między innym w Cambridge University (1985), Universität Salzburg (1990) Universidade Federal da Paraiba w Brazylii (1991) oraz w Internationale Akademie für Philosophie im Fürstentum Liechtenstein (1992).

Pośród szerokiej działalności publicznej Perzanowskiego na plan pierwszy wysuwa się jego aktywność jako członka Komisji Zakładowej „Solidarności" w latach 1980-1991, również członka jej Prezydium oraz delegata Solidarności UJ do OKPN. Perzanowski brał czynny udział w walkach o wolną Polskę broniąc m.in. barykad na terenie Nowej Huty. Za swoją działalność naukową i społeczną był wielokrotnie odznaczany i nagradzany. Otrzymał Złoty Krzyż Zasługi i Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.

Był członkiem wielu polskich i światowych towarzystw i komitetów naukowych. Wymienić tu należy Polskie Towarzystwo Filozoficzne, Komitet Nauk Filozoficznych PAN, Polskie Towarzystwo Semiotyczne, Polskie Towarzystwo Logiki i Filozofii Nauki, Towarzystwo im. L. Wittgensteina, Polskie Towarzystwo Kognitywistyczne, Association for Symbolic Logic, American Metaphysical Society, Society for Advancement of American Philosophy, Gesellschaft für Analytische Philosophie, European Society for Analytic Philosophy, Society for Exact Philosophy, Philosophia Scientifica, Association for the Foundations of Science.

Współtworzył też wiele wydawnictw naukowych, spośród których najistotniejsze są: Reports on Mathematical Logic, Logic and Logical Philosophy, Studia Logica, Filozofia Nauki, European Yearbook of Philosophy, Axiomathes, Logical Analysis and History of Philosophy, Western Philosophy Series, Metaphysica, Kognitywistyka i media w edukacji, Principia, Roczniki Filozoficzne TN KUL, Polish Philosophical Review, Logique et Analyse, Polish Journal of Philosophy.

Był promotorem licznych prac magisterskich i doktorskich.

Przygotował: Janusz Sytnik-Czetwertyński