8 października, godz. 16–18, Microsoft Teams, wykład: „The Theological Revolution of Enlightenment”. Streszczenie: Europejskie oświecenie bardzo często jest uważane za główne źródło sekularyzacji. W ostatnich dekadach skojarzenie oświecenia ze współczesnymi procesami laicyzacyjnymi zostało nawet wzmocnione dzięki pracom uczonych zajmujących się problematyką tak zwanego „radykalnego Oświecenia”. Korzenie współczesnego „odczarowania” świata są jednak bardziej skomplikowane i, podobnie jak w przypadku źródeł nowoczesnej religijności, tkwią w szerszej kulturze intelektualnej, jaka wytworzyła się w świecie zachodnim w XVII i XVIII wieku. Odwołując się do badań własnych, a także do perspektyw badawczych Williama Bulmana, Richarda Ingrama, Charlesa Taylora, Jonathana Sheehana i innych, twierdzę, że oświecenie nie było zjawiskiem jednorodnym oraz że uwikłane było w wiele religijnych i teologicznych kontrowersji, mających swój początek w okresie wcześniejszym – we wczesnonowożytnej filozofii przyrody oraz europejskich odkryciach geograficznych i ówczesnym rozwoju handlu. Od co najmniej połowy XVII wieku wielu intelektualistów, działając w różnych kręgach i na gruncie różnych dziedzin, zarówno świeckich, jak i związanych z Kościołem, starało się wcielać w życie przekonanie o konieczności różnie rozumianego oświecenia. Między innymi dlatego wolę raczej mówić o „kulturze propagującej oświecenie” niż o oświeceniu jako takim. Analizowana z takiej perspektywy, sekularyzacja jest tylko jednym z wielu możliwych rezultatów Wieku Świateł. Podczas wykładu zaprezentuję tezę, że nawet procesy laicyzacyjne, choć związane z radykalnymi wersjami oświecenia, mogą być uważane za rezultat wczesnonowożytnej rewolucji teologicznej, ówczesnych debat międzywyznaniowych oraz zmian zachodzących w praktykach religijnych.
8 i 9 października 2020 roku na internetowej platformie Microsoft Teams odbędzie się kolejne seminarium badawcze organizowane w ramach projektu „Between Secularization and Reform. Religious Rationalism in the Late 17th Century and in the Enlightenment”. Wykład zatytułowany „The Theological Revolution of Enlightenment” wygłosi prof. Jeffrey D. Burson z Georgia Southern University.
9 października, godz. 13:00–20:00, Microsoft Teams, warsztaty: „Between Secularisation and Reform. Religion in the Enlightenment”. Referaty dotyczące zagadnienia nowożytnej racjonalizacji religii wygłoszą badacze z Polski, USA, Niderlandów, Hiszpanii i Nowej Zelandii. Szczegółowy program warsztatów: https://www.facebook.com/events/2780382572206708/ oraz na stronie www projektu: https://www.religiousrationalism.com/event-info/lecture-by-prof-jeffrey-d-burson-and-workshop. Rejestracja: https://www.religiousrationalism.com/event-info/lecture-by-prof-jeffrey-d-burson-and-workshop/form.
Jeffrey D. Burson – profesor historii w Georgia Southern University. Specjalizuje się w nowożytnej historii Francji, kulturze oświecenia oraz historii Rewolucji Atlantyckiej. Autor i redaktor pięciu książek oraz wielu artykułów naukowych. Jego dwie ostatnie książki ukazały się w 2019 roku – są to: The Culture of Enlightening: Abbé Claude Yvon and the Entangled Emergence of the Enlightenment (Notre Dame) oraz The Skeptical Enlightenment: Doubt and Certainty in the Age of Reason (Oxford University Studies on the Enlightenment – książka współredagowana z Antonem M. Matytsinem). Wykładał gościnnie w USA i Europie, a także w Wolfson College (Cambridge University). Redaktor pism „French Historical Studies”, „Historical Reflexions/Réflexions historiques” i „Age of Revolutions”. W 2019 roku był również redaktorem gościnnym specjalnego wydania pisma „Journal of Jesuit Studies”, zatytułowanego Jesuits in an Age of Enlightenment.