POLSKIE TOWARZYSTWO FILOZOFICZNE oraz INSTYTUT FILOZOFII UJ

 

zapraszają na 207. zebranie Zespołu Metodologiczno-Epistemologicznego im. Izydory Dąmbskiej, na którym

 

DR PAWEŁ ROJEK

 

wygłosi odczyt pt.: "W uścisku Russella i Husserla. Podwójny argument przeciwko nominalizmowi"

 

Abstrakt: Nominaliści utrzymują, że podobieństwo jest relacją pierwotną, nie sprowadzającą się do identyczności własności. Spróbuję dowieść, że nie da się utrzymać tego stanowiska. W tym celu połączę dwa znane argumenty wskazujące na regresy, do których prowadzą próby nominalistycznej interpretacji podobieństwa. Pierwszy z nich, często komentowany i przypisywany zwykle Bertrandowi Russellowi, mówi, że podobieństwa zachodzące między podobnymi rzeczami muszą być do siebie podobne, tak samo jak podobieństwa zachodzące między tymi podobieństwami, co prowadzi do regresu. Drugi argument, rzadziej analizowany, sformułowany między innymi przez Edmunda Husserla, głosi, że podobieństwo musi opierać się na naturze rzeczy, więc albo podobne rzeczy mają coś wspólnego, albo to, na czym opiera się podobieństwo jest tylko podobne, co prowadzi do regresu. Wydaje się, że każdy z tych argumentów można z osobna podważyć, co zresztą wielokrotnie robiono. Jak spróbuję jednak pokazać, nie da się ich podważyć naraz. Regresu Russella można uniknąć uznając podobieństwo jako relację wewnętrzną, ufundowaną na naturze jej członów, co jednak prowadzi do regresu Husserla. Z kolei uniknięcie regresu Husserla wymaga uznania podobieństwa za relację zewnętrzną, nieufundowaną na naturze członów. Taka z kolei relacja prowadzi do regresu Russella. Wygląda więc na to, że nominalista podobieństwa wpada w pułapkę, zastawioną nieświadomie i niezależnie od siebie przez Husserla i Russella.

 

 

 

Zebranie rozpocznie się w sali im. Romana Ingardena (25) Instytutu Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, przy ul. Grodzkiej 52, w poniedziałek 1 czerwca 2015 r. o godz. 18.00